Αν κάποιος ερχόταν και μου έλεγε πριν κάτι μήνες έστω ότι θα μίλαγα με τον Σάκη Τόλη στο τηλέφωνο στα πλαίσια συνέντευξης για τον τελευταίο τους δίσκο “Κατά τον Δαίμονα Εαύτου” θα τον έλεγα τουλάχιστον τρελό. Να που όμως με λίγη τυχη συμβαίνει και αυτό. Και έτσι ο βετεράνος σε τέτοιες φάσεις Σάκης απαντάει στον rookie δημοσιογράφο (λέμε τώρα) για τον καινούργιο δίσκο των Rotting Christ και για άλλα πιο γενικά και ειδικά θέματα.
Καλησπέρα Σάκη και ευχαριστώ για το χρόνο σου.
Εγώ ευχαριστώ και είναι τιμή μου.
Βασικά δεν σου κρύβω ότι μόλις είδα τους τίτλους των τραγουδιών…
Παραξενεύτηκες…
Ναι η αλήθεια είναι ότι είχα μια έκπληξη και ένα μεγάλο ερωτηματικό.Ξέρω ότι δεν είναι concept το album αλλά υπάρχει κάποια ιδέα πίσω από τα τραγούδια;
Ναι κοίταξε να δεις ο συγκεκριμένος δίσκος θέλαμε να είναι ένας πολυπολιτισμικός δίσκος, ένα ταξίδι στο παρελθόν και για να είναι πιο πιστευτός και στην πραγματικότητα χρησιμοποιήσαμε τις γλώσσες που αναφέραμε μέσα στο δίσκο. Δηλαδή όταν κάποιος βλέπει τον τίτλο “Xibalba” λες τι σημαίνει αυτό; Είναι ο Θεός του Κάτω Κόσμου σύμφωνα με τους Μάγιας και το κομμάτι αναφέρεται για αυτό το Θεό. Είναι σαν την Κόλαση και τον Άδη αλλά των Μάγιας. Υπάρχει μια ρουμάνικη κατάρα, υπάρχει η αποκάλυψη. Και προτίμησα να βάλω τους τίτλους στις ανάλογες γλώσσες γιατί αυτό έχουμε σαν μπάντα πλέον. Θέλουμε ας πούμε να δείχνουμε ένα πολυπολιτισμικό image αντί να γίνουμε ακόλουθοι αυτού του αγγλοσαξωνικού τρόπου ζωής.
Ναι καταλαβαίνω τι λες, βασικά είναι και καλό γιατί βάζεις τον κόσμο να ψάχνει τι σημαίνει ο κάθε τίτλος και τι κρύβεται από πίσω, θυμίζει παλιές εποχές.
Αυτό είναι το δεύτερο που ήθελα να σου πω ακριβώς, ότι αναγκαστικά μπαίνεις και google-άρεις από την στιγμή που έχουμε αυτή την πολυτέλεια, και θα ήθελα να βάλω τον άλλον με ένα τρικ να τον κάνω, όσο μπορώ δηλαδή σε αυτές τις δύσκολες και flat εποχές να κάνει κάτι διαφορετικό, να ψάξει το κομμάτι, να τον αναγκάσει κάπως. Φυσικά ο άλλος ο Αμερικάνος δεν το δέχεται, πώς να στο πω, κάναμε promotion στην Αμερική και παραπονιούνται όλοι οι Αμερικάνοι διότι δεν μπορούν να μπουν σε αυτό το σκεπτικό. Κοίταξε δεν είναι μόνο η Αμερική ή ο αμερικάνικος ή αγγλικός τρόπος για τους τίτλους. Υπάρχουν και άλλες εναλλακτικές απόψεις πάνω στη μουσική γενικά.
Στους 3 τελευταίους δίσκους έχετε μια φυσική εξέλιξη από το Theogonia και μετά. Σας βγήκε σχετικά αβίαστα και αυθόρμητα όλο αυτό;
Νομίζω ότι είναι ένα είδος τριλογίας χώρις να έχει γίνει με πλάνο. Είναι ασφαλώς αυθόρμητο και έτσι δουλεύουμε πάντα. Δεν είπαμε ότι θα κάνουμε 3 δίσκους που θα ακούγονται έτσι ή αλλιώς. Κάθε περίοδος που βγάζουμε ένα δίσκο δείχνει την κατάσταση που βρίσκομαι την συγκεκριμένη περίοδο.
Στο “Κατά το Δαίμονα Εαυτού” έχεις δώσει περισσότερο βάρος στα φωνητικά, επιδίωξες μια τέτοια αλλαγή να γίνει; Δηλαδή για την πληθώρα των φωνητικών;
Δίνω βάση στα φωνητικά με την έννοια πληθώρα φωνητικών, διότι πολλές φορές στο χώρο του metal και ειδικά στου ακραίου χώρου τα φωνητικά τα αφήνουν κάπως σαν τσόντα. Δηλαδή να βγούνε και να πούνε κάτι για να τελειώνουνε. Δεν ήθελα κάτι τέτοιο ας πούμε διότι βλέπω λίγο πιο συνθετικά τα πράγματα στη ζωή μου και στις συνθέσεις μου. Ήθελα να έχω μια άποψη ότι δείχνει ο τραγουδιστής κάτι και χαίρομαι που πήρες αυτό το μήνυμα.
Υπάρχουν κάποιες συμετοχές στα φωνητικά λόγω της ποικιλομορφίας τους;
Ναι υπάρχει μια βαρύτονη χορωδία που αποτελείται από 4 άτομα, υπάρχουν επίσης οι αδερφές Βουγιουκλή που δεν έχουν καμιά σχέση με το metal αλλά πραγματικά είναι πολύ ταλαντούχες και συμμετείχαν στο ρουμάνικο κομμάτι “Cine Iubeste Si Lasa” πάνω σε μια δικιά τους ιδέα. Επίσης τραγουδάει μαζί μου ένας βαρύτονος στο “Grandis Spiritus Diavolos” και έχουμε και guest συμμετοχές αλλά από τοπικούς ανθρώπους –καλλιτέχνες που πραγματικά θαυμάζω αυτό που κάνουνε.
Η δημιουργία και η παραγωγή του δίσκου;
Αποκλειστικά από εμένα, όπως περίπου κάθε φορά δούλεψα για περίπου πάνω από ένα χρόνο, έκανα ένα είδος meditation πραγματικά για να μπορέσω να δημιουργήσω τον 12ο δίσκο, γιατί είναι πολύ δύσκολο κάτι τέτοιο. Δεν μπορείς να φανταστείς ειλικρινά μετά από 11 δίσκους έριξα μεγάλο στοίχημα και ανέβασα ψηλά τον πήχη προσωπικά για να μπορέσω να βγάλω έναν 12ο δίσκο ο οποίος ξέρω ότι θα αγγίξει κάποιους. Το πήρα πάρα πολύ σοβαρά, μίλησα με τον εαυτό μου, είδα κάποιες πτυχές που ήθελα να δω, διάβαζα, ταξίδεψα, αφαίρεσα από την καθημερινότητα μου όλα όσα μας τρώνε τα τελευταία χρόνια και πραγματικά χαίρομαι που στο τέλος το αποτέλεσμα πολύς κόσμος το δέχεται σαν κάτι που αξίζει τον κόπο και έχει ποιότητα.
Πριν λίγο καιρό είχατε κάποιες αλλαγές στο line–up. Θες να μας πεις για αυτές;
Ασφαλώς. Ο Γιώργος και ο Αντρέας αποχώρησαν από την μπάντα για διάφορους λόγους οπού δεν θα ήθελα να αναφερθώ τώρα. Τους εύχομαι ό,τι καλύτερο για το μέλλον με ότι κάνουνε, η μπάντα μένει ακριβώς ίδια, δεν έχει αλλάξει τίποτα διότι εγώ και ο αδερφός μου είμαστε από την αρχή εμείς την δημιουργήσαμε και συνεχίζουμε μέχρι τώρα. Και έχουμε τα 2 νέα παιδιά τον Βαγγέλη Καρζή (Van Ace) και τον Γιώργο (George Emmanuel) που μας ακολουθούν στις περιοδείες και σύντομα θα γίνουν έτσι όπως πάνε και κανονικά μέλη.
Κεφάλαιο ελληνική σκηνή και ελληνική πραγματικότητα, ξεχωρίζεις κάποιες μπάντες; Ξέρω ότι κάνεις και πολλά guest. Πώς την βλέπεις την όλη ιστορία;
Την όλη ιστορία θέλω να την βλέπω θετικά. Τα τελευταία χρόνια βλέπω ότι οι μπάντες οι όποιες χλεύαζαν στα 90’s ή τέλος 90’s αρχές 00’s τον τρόπο ζωής μας και λέγαν τι κάνετε πιάστε μια δουλειά, που κάθονταν σε μια καφετέρια και κρίνανε τον άλλο κόσμο ξαφνικά είδαν ότι όλο αυτό που έχουμε δημιουργήσει είναι ο μοναδικός τρόπος ο οποίος μπορεί να σε οδηγήσει σε κάτι καλύτερο για την μουσική σου. Με χαρά βλέπω ότι η νέα γενιά επιτέλους να έχει ξυπνήσει και να δημιουργεί πραγματικά πολύ καλές μπάντες πολύ καλή μουσική και πάνω από όλα να δουλεύει τακτικά, δηλαδή παίρνω την μπάντα μου και ξεκινάω περιοδείες ανά τον κόσμο, προσπαθώ να μάθω την μουσική μου στον άλλο κόσμο. Δεν περιμένω σπίτι μου ή σε μια καφετέρια και να κράζω. Θέλω να πιστεύω ότι η σκηνή θα ζήσει σύντομα έντονες στιγμές όπως στις αρχές της δεκαετίας του ‘90.
Έχετε κανονίσει περιοδείες ή εμφανίσεις εντός και εκτός Ελλάδος;
Πάρα πολλές. Rotting Christ χωρίς περιοδεία δεν υπάρχει. Μη ξεχνάμε ότι πρόσφατα γιορτάσαμε και τα χίλια μας live. Οπότε καταλαβαίνεις ότι πραγματικά έχουμε κλείσει γύρω στις 150 συναυλίες για την νέα σεζόν, αυτός είναι ο σκοπός μας τουλάχιστον μια παγκόσμια περιοδεία που έχει ήδη αρχίσει με κάποια live στην Ιρλανδία και πάμε Πράγα μεθαύριο. Ξεκινάμε μετά τις νοτιοαμερικάνικες περιοδείες. Τέλος πάντων όλες τις περιοδείες μας τις ανακοινώνουμε στο internet και στις προσωπικές μας σελίδες και πιστεύω και κάποια στιγμή θα τα πούμε και από κοντά με το ελληνικό κοινό.
Βασικά μια ερώτηση που έκανα πρόσφατα και στον Ευθύμη Καραδήμα. 20 και βάλε χρόνια πορείας με καλές και κακές στιγμές, οκ είπαμε για την ελληνική σκηνή και το νέο αίμα, τους παλιότερους πώς τους βλέπεις;
Βλέπω ότι συνεχίζουν ακάθεκτοι και ότι δίνουν τα φώτα τους στους νέους και ελπίζω οι νέοι να πάρουν κάτι από τη σοφία μας, όχι φυσικά τα πάντα μας γιατί έχουμε και έμεις πάρα πολλά ελαττώματα σαν άνθρωποι και τους εύχομαι πραγματικά αυτά που έχουμε κάνει εμείς να τους παραδειγματίσουν ώστε να πάνε την ελληνική σκηνή ακόμα πιο ψηλά. Έχουμε πραγματικά πάρα πολύ καλούς μουσικούς και αυτό φαίνεται φυσικά από τις τελευταίες επιτυχίες που έχουν οι ελληνικές μπάντες στο εξωτερικό.
Μετανιώνεις μέσα σε αυτά τα πάνω από 20 χρόνια πορείας για κάτι;
Ε ναι φυσικά αλλά μέσα από αυτά έμαθα, έγινα σκληρότερος. Δεν με σκοτώσαν με κάνανε δυνατότερο.
Και κάτι τελευταίο…τι σημαίνει για εσένα η μουσική που ακούς και έχεις μεγαλώσει τόσα χρόνια;
Εκτός από μουσική και απόλαυση είναι και ένας τρόπος ζωής, μια αντίσταση στην καθημερινότητα θα έλεγα. Οκ δεν ανακάλυψα την Αμερική ούτε είμαι ο Che Guevara αλλά είναι μια απόδραση από αυτά που μας συμβαίνουν και μας κουράζουν. Με αυτή τη μουσική θα συνεχίσω να παλεύω, μου αρέσει να βλέπω τον κόσμο να ασχολείται με αυτό το ακραίο είδος έκφρασης. Πρέπει νέες ιδέες να βγαίνουν και όχι να είμαστε σαν τα πρόβατα. Δεν είμαι αναρχικός, είμαι και εγώ μέσα στο σύστημα απλά προσπαθώ με την μουσική μου να δείξω ότι υπάρχουν και άλλοι τρόποι να γεμίσει κανείς την ζωή του και όχι να γίνει ένα άτομο που απλά ακολουθεί. Για έμενα η μουσική είναι το πιο σημαντικό πράγμα στη ζωή μου και εύχομαι να έχω την υγειά μου και να μπορώ να συνεχίζω να παράγω μέσα από αυτό τον τρόπο.
Σε ευχαριστώ πολύ Σάκη για τον χρόνο σου καλή συνέχεια και δύναμη σε ότι κάνετε.
Εγώ ευχαριστώ φίλε μου, να είσαι καλά.
