Οι Σουηδοί Refused με το εξαιρετικό post-hardcore, fusion punk υβρίδιο “The Shape of Punk to Come” του 1998 κατάφεραν μάλλον άθελα τους να θέσουν τον υψηλότερο πήχη σε ένα είδος μουσικής το οποίο είχε χάσει από καιρό την εφευρετικότητα του. Από ‘κει κι έπειτα, ουκ ολίγες μπάντες προσπάθησαν να “κλέψουν” έστω και λίγο από την ιλιγγιώδη ατμόσφαιρα αυτής της κυκλοφορίας, με όχι και τόσο εντυπωσιακά αποτελέσματα. Αυτό το διαμάντι των 90s θεωρείται έως και σήμερα αξεπέραστο, και αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες επιρροές των punk rockers (και όχι μόνο) που σέβονται τον εαυτό τους.
Χωρίς ιδιαίτερες φιγούρες, και με το αντίστοιχο hype να τους κρατάει μονίμως στην επιφάνεια, η 17 χρόνων σιγή ιχθύος της μπάντας “έσπασε” με το φετινό “Freedom”. Συνεχίζοντας μουσικά εκεί που μας άφησαν, το νέο εκρηκτικό τους μανιφέστο δεν περνάει απαρατήρητο. Παρά το γεγονός ότι τα μουσικά δεδομένα της εποχής έχουν ξεπεράσει κατά πολύ τον τότε ιδιαίτερο ήχο τους, η νέα τους προσπάθεια δεν είναι σε καμία των περιπτώσεων αδιάφορη. Με αρκετή mainstream διάθεση και αγγίζοντας το ζενίθ από άποψη παραγωγής, τα δέκα κομμάτια του “Freedom”, καταφέρνουν λίγο πολύ να κρατήσουν το ενδιαφέρον του ακροατή στα ίδια επίπεδα ενθουσιασμού.
Από το εναρκτήριο θορυβώδες “Electra”, έως το αποχαιρετιστήριο βραδυφλεγές “Useless Europeans” τα πάντα βαίνουν σχεδόν καλώς για τους εκρηκτικούς Σουηδούς. Η μουσικά στυλιστική ασάφεια του “Old Friends/New War” σου κολλάει τον εγκέφαλο και η α λα “New Noise” δυναμική του “Dawkins Christ” θα σε δυσκολέψει στο να αντισταθείς. Τα “murder, murder, murder, KILL/KILL/KILL!” και το groove του “Francafrique” είναι μάλλον η καλύτερη στιγμή του album παρέα με το παλιάς κοπής 366 που σε κολλάει άθελα του στον τοίχο. Η γηπεδική ατμόσφαιρα του “War on the Palace”, και οι αυτοσχεδιαστικές τάσεις του “Servants of Death” συμπληρώνουν ένα πολυσυλλεκτικό για ακόμη μια φορά ηχητικό πάζλ, που μάλλον μας είναι αρκετό για να ξανά-ανακαλύψουμε τη σημαντικότητα αυτού του group. Και φυσικά ξεπερνώντας την δυναμική της μουσικής, η πολιτική κατά κύριο λόγω φύση των στίχων, αποδεικνύουν για ακόμη μια φορά ότι οι Refused δεν σταμάτησαν ποτέ να σκέφτονται.
Αν κάτι είναι μειονέκτημα σε αυτή τη κυκλοφορία, είναι πως αν και τα σημάδια των καιρών -πολιτικά τουλάχιστον- είχαν ανάγκη τους Σουηδούς, η μουσική τους εξυπηρετεί έναν ήχο, που όσο πετυχημένα και αν καταφέρνουν να τον προσαρμόσουν στις μέρες μας, έχει πλέον χάσει την αυθεντικότητα του, ασχέτως αν οι Refused είναι μια από τις μπάντες που τον ανακάλυψαν.