– Έλα μαν, το ‘χεις να γράψεις δυο λόγια για τον Uderzo;
– Ναι ρε εννοείται.
Και μετά περνάνε οι μέρες. Και δεν ξέρεις τι ακριβώς πρέπει να γράψεις. Ok, μπορείς φαντάζομαι να κάνεις το προφανές, να πεις δηλαδή κάποια λόγια για τον ίδιο τον Uderzo, κάποια στοιχεία για την ζωή του. Υπάρχουν κάποια πράγματα σχετικά ενδιαφέροντα, όπως ότι ήταν παιδί Ιταλών μεταναστών, και κάποια πράγματα που έχουν λίγη πλάκα, όπως ότι το επίσημο όνομά του ήταν Alberto και όχι Albert, απλά γιατί ο Ιταλός πατέρας του όταν πήγε να δηλώσει όνομα δε μπορούσε να προφέρει το «Albert» και ο υπάλληλος κατάλαβε «Alberto». Αλλά φαντάζομαι ότι όλα αυτά μάλλον δεν ενδιαφέρουν πολύ κόσμο.
Θα μπορούσα να πω κάποια πράγματα για τη δουλειά του, έτσι; Πολύ καλύτερη ιδέα. Αλλά ποιος θέλει να ακούσει για τον Oumpah-pah τον Jehan Pistolet και τον Luc Junior; Και οκ, ο Oumpah-pah άντε και είναι γνωστός στους μεγαλύτερους ή πιο μερακλήδες αναγνώστες καθώς έχει κυκλοφορήσει και στα μέρη μας σαν Ούμπα-Πα, αλλά με κάθε ειλικρίνεια, τους Jehan Pistolet και Luc Junior τους βρήκα από το αντίστοιχο λήμμα στην Wikipedia.
Ας μην γελιόμαστε. Ένα άρθρο για τον Uderzo στην Ελλάδα, μοιραία θα είναι ένα άρθρο για τον Αστερίξ. Οπότε αυτό που μας ενδιαφέρει είναι το 50 π.Χ., όταν και όλη η Γαλατία έχει πέσει στα χέρια των Ρωμαίων. Α, και το 1951 μ.Χ. , όταν και η Γαλατία είναι πλέον ελεύθερη. Και την λένε Γαλλία. Και ο Albert Uderzo, για καλή τύχη όλων μας, θα συναντήσει τον René Goscinny. Τα υπόλοιπα είναι ιστορία. Κυριολεκτικά, καθώς η Γαλατική ιστορία θα αποτελέσει την έμπνευση για την πρώτη εμφάνιση του παμπόνηρου Γαλάτη το 1959. Από κει και πέρα η επιτυχία ήταν αδιανόητη, με το πρώτο τεύχος να σημειώνει 6.000 πωλήσεις, το δεύτερο 20.000, το τρίτο 40.000… νομίζω το πιάνετε. Τι ήταν λοιπόν αυτό που έκανε τον Αστεριξ τόσο ακαταμάχητο; Γιατί σύμφωνα με το Index Translationum της UNESCO ο Uderzo είναι μέσα στους 10 πιο μεταφρασμένους Γάλλους – με τον Goscinny 4o – και ο 3ος πιο μεταφρασμένος Γάλλος κομιξίστας;
Έλα μου ντε! Γιατί το Master of Puppets είναι αυτό που είναι; Γιατί οι Sabbath είναι αυτοί που είναι; Μπορεί να φλερτάρουμε λίγο με την μεταφυσική σύντροφοι, αλλά ώρες-ώρες είναι λες και όταν συνεργάζονται ορισμένοι άνθρωποι, με έναν σχεδόν μαγικό τρόπο παράγουν κάτι που ξεπερνάει τις ικανότητές τους. Κι έτσι κάτι που ξεκίνησε σαν μια χιουμοριστική εκδοχή της ζωής στην αρχαία Γαλλία, τελικά έγινε τόσο μεγάλο που να έχει επηρεάσει τις ζωες τόσων και τόσων ανθρώπων. Γιατί τι είναι το Γαλατικό χωριό αν δεν είναι η μειοψηφία που αντιστέκεται – και θα αντιστέκεται για πάντα – στον κατακτητή; Τι είναι ο μαγικός ζωμός αν όχι αυτό το μυστικό πράγμα από το οποίο ο καθένας μας αντλεί δύναμη – άσχετο αν μικρός είχαμε προσπαθήσει να τον φτιάξουμε με κάτι φίλους μου και είμαι σίγουρος ότι δεν είμαι ο μόνος. Τι είναι ο Κακοφωνίξ αν όχι ο σπαστικός τύπος που τον αγαπάς κι ας είναι σπαστικός; Είναι έστω και ένας από εσάς που δεν έχει γιορτάσει μια επιτυχία του με ένα Γαλατικό τσιμπούσι κάτω από τα άστρα; Ποτέ δεν πνίξατε τους καημούς σας σε κατσικίσιο γάλα; Δεν γνωρίζετε τι σημαίνει όταν τα πουλιά πετάνε χαμηλά; Κανείς δεν έχει φάει έντερα αγριογούρουνου τηγανισμένα σε λίπος ταύρου – εννοείται με μέλι;
Το 1977 μ.Χ., ο René Goscinny πέθανε από καρδιά. Μπορύμε να φανταστούμε ότι του φουκαρά του Uderzo, μάλλον θα του έπεσε ο ουρανός στο κεφάλι… Θα συνεχίσει μόνος του, κυκλοφορώντας άλλα οκτώ τεύχη. Χωρίς να είναι άσχημα – ειδικά την Μεγάλη Τάφρο την έχω μες την καρδιά μου – κατά κοινή ομολογία δε φτάνουν στο επίπεδο των προηγούμενων κυκλοφοριών. Από το 2013 θα έχουμε και άλλα πέντε τεύχη χωρίς συμμετοχή ούτε του Uderzo, από τους Jean-Yves Ferri και Didier Conrad. Λίγες μέρες πριν, στις 24 Μαρτίου του καταραμένου 2020, ο Uderzo θα πεθάνει στον ύπνο του, στα 92 του χρόνια, πράγμα που αποτέλεσε και την αφορμή για να γραφτεί αυτό το κείμενο – και για δες, γράφτηκε τελικά! Και ξέρετε κάτι μα τον Τουτάτις; Στο τέλος, νομίζω μπορούμε και να επιχειρήσουμε να απαντήσουμε και το ερώτημα που διατυπώσαμε πιο πάνω, πού στον δαίμονα δηλαδή μπορεί να οφείλεται η τόσο μεγάλη επιτυχία του Αστερίξ. Δεν θα το κάνω εγώ όμως, θα αφήσω τους ίδιους τους δημιουργούς να το κάνουν με ένα μικρό στριπάκι που περιγράφει πώς οι ίδιοι βίωναν την δημιουργική διαδικασία. Και μα τον Τουτάτις, βγάζει τόσο μα τόσο νόημα!