Όταν μου ανατέθηκε να αναφερθώ στις 10 σημαντικότερες στιγμές στη δισκογραφία της Anneke van Giersbergen, πλανιόμουν οικτρά ότι μπορείς να διυλίσεις 28 χρόνια πορείας σε μία λίστα δέκα σημείων. Πόσο μάλλον, μιας τόσο διευρυμένης σε συνεργασίες διαδρομής, σαν της Anneke. Έτσι, για να γίνει διαχειρίσιμο το εγχείρημα, αποφάσισα να επικεντρωθώ στους δύο κύριους άξονες της δισκογραφίας της.
The Gathering – Mandylion (1995)
Από πού αλλού θα ξεκινούσαμε, πέρα από την πρώτη εμφάνιση της Anneke με τους Gathering, με ένα άλμπουμ που ήρθε κυριολεκτικά από το πουθενά στη μέση της δεκαετίας του ’90 να αναταράξει, πολύ περισσότερο από όσο του αναγνωρίζεται, τα νερά του metal. Για να κατανοηθεί η σημασία του, για αρχή πρέπει να δούμε ποιο ήταν το πλαίσιο εκείνη την εποχή: γυναικείες παρουσίες στο metal ήταν σχεδόν ανύπαρκτες.
Υπήρχε η Lita Ford και η Doro, άντε και οι παρουσιάστριες των Headbanger’s Ball και Superrock του MTV, αλλά μην κοροϊδευόμαστε, οι Ford και Doro ανήκαν σε ένα ξεπερασμένο στυλ για το οποίο το τόσο ζωντανό εκείνη την περίοδο metal underground τουλάχιστον αδιαφορούσε, αν δεν ένιωθε την αμηχανία που νιώθει η κάθε νέα γενιά για την προηγούμενή της.
Οι Ολλανδοί Gathering από την άλλη προέρχονταν από ένα είδος (doom metal) που εκείνη την εποχή ήταν πρακτικά νεκρό εκτός της πρόσμιξής του με death metal φωνητικά και gothic rock, και αν δειλά δειλά έκαναν την εμφάνισή τους γυναικεία φωνητικά ήταν ή σε δευτερεύοντα ρόλο ή έστω με τη μορφή ντουέτου με brutal ανδρικά, όπως έκαναν την ίδια χρονιά οι Theater of Tragedy.
Υποθέτω πως το πηγαίο ταλέντο της Anneke ώθησε τους Gathering στην τολμηρή για την εποχή κίνηση να την εμπιστευθούν να αναλάβει πλήρως τα φωνητικά στο ”Mandylion”, ανυψώνοντάς τους έτσι από μία αμφιβόλου αξίας άγνωστη death-doom μπάντα σε πρώτο όνομα στην ευρωπαϊκή metal σκηνή, με συμμετοχή στα μεγαλύτερα φεστιβάλ της ηπείρου.
The Gathering – Nighttime Birds (1997)
Το παραπάνω καλλιτεχνικό επίτευγμα όμως θα είχε παραμείνει υποσημείωση στη metal ιστορία αν οι Gathering αδυνατούσαν να παραδώσουν και στη συνέχεια. Το οποίο ακριβώς και έκαναν δύο χρόνια αργότερα με το ”Nighttime Birds”, που αποτελεί κατά κάποιο τρόπο ηχητικό σύντροφο ή συνέχεια του ”Mandylion” (Μάλιστα από την πρώτη στιγμή άναψαν οι συζητήσεις στο κοινό, που πάντα φοράει για τέτοιες κουβέντες, ποιο από τα δύο μπορεί να είναι το καλύτερο).
The Gathering – How To Measure A Planet (1998)
Μόλις ένα χρόνο αργότερα, επηρεασμένοι από τις εκτός metal τάσεις της εποχής, και διαπιστώνοντας ότι με μία τόσο χαρισματική τραγουδίστρια έχουν τη δυνατότητα να διευρύνουν τα όρια της μουσικής τους, «καθαρίζουν» ακόμη περισσότερο τον ήχο της κιθάρας και εισαγάγουν κάποια ηλεκτρονικά, τα λες μέχρι και trip-hop, στοιχεία, μάλιστα τόσο επιτυχημένα που ακόμη και το συνήθως αρνητικό σε αλλαγές παραδείγματος metal κοινό συνεχίζει να τους εναγκαλίζει θερμά.
The Gathering – If Then Else (2000)
Πώς συνεχίζει μια μπάντα μετά από τρία χρόνια στα οποία κυκλοφόρησε ισάριθμα εξαιρετικά, αν όχι αριστουργηματικά, άλμπουμ; Συγκεντρώνοντας όλες τις τάσεις που εξερεύνησαν το διάστημα που η Anneke είναι μέρος της μπάντας και ομογενοποιώντας τες σε ένα άλμπουμ, το If Then Else, δύο χρόνια αργότερα. Έννοιες όπως metal ή μουσικά ιδιώματα είναι ήδη πολύ περιοριστικές για να χωρέσουν τη μουσική των Gathering.
The Gathering – Souvenirs (2003)
Έχουμε περάσει για τα καλά πλέον στη νέα χιλιετία, και ήδη έχουμε δει περιπτώσεις συγκροτημάτων που ξεπήδησαν από το ευρύτερο πλαίσιο του metal για να κατακτήσουν mainstream επιτυχία, όπως οι Him, και για να μιλήσουμε πιο συγκεκριμένα για μπάντες με γυναικεία φωνητικά, οι Within Temptation και το φαινόμενο Evanescence. Δεν είναι δική μου αρμοδιότητα να κρίνω αν οι Gathering άξιζαν τη δημοσιότητα αυτή περισσότερο από όλους τους προαναφερθέντες (για μένα εννοείται, αλλά δεν έχει σημασία), όμως η αδυναμία των Gathering να κάνουν κάποιο breakthrough στο mainstream έθεσε το ζήτημα αν η Century Media, μία δισκογραφική εταιρεία που τους στάθηκε από την αρχή, από τις κορυφαίες σε ρόστερ στον (στενό) κόσμο του metal, θα μπορούσε ποτέ να τους οδηγήσει στο επόμενο στάδιο.
Έτσι επέρχεται η αποχώρηση και το επόμενο άλμπουμ, το ”Souvenirs”, το οποίο λίγο-πολύ μετά από τρία χρόνια συνεχίζει από εκεί που μας άφησαν με το If Then Else θα κυκλοφορήσει από τη δική τους εταιρεία, και είναι και η τελευταία φορά που συναντάμε τη μπάντα σε αυτό το άρθρο, αφού θα προσπεράσω το Home, το τελευταίο άλμπουμ που κυκλοφόρησαν με την Anneke τρία χρόνια αργότερα, την πιο ευθέως rock και, για μένα τουλάχιστον, λιγότερο συναρπαστική κυκλοφορία τους όσο εκείνη ήταν μέρος της μπάντας.
Agua de Annique – Air (2007)
Μετά την αποχώρηση από τους Gathering, η Anneke βρήκε το ελεύθερο πεδίο να σχηματίσει την προσωπική της μπάντα, τους Agua de Annique, με τους οποίους κυκλοφόρησε το Air πηγαίνοντας ένα βήμα παραπέρα από την alternative rock κατεύθυνση με την οποία πειραματίστηκαν εκείνοι, προσεγγίζοντας μέχρι και την art-pop, δίνοντας στο πιάνο, το οποίο αναλαμβάνει η ίδια, πρωταγωνιστικό ρόλο.
Anneke van Giersbergen & Agua de Annique – In Your Room (2009)
Δύο χρόνια αργότερα, και αφού στο μεσοδιάστημα πραγματοποίησε σειρά συνεργασιών, πρακτική που θα συνεχιστεί μέχρι και σήμερα, με πιο εξέχουσα εκείνη με τον homo universalis του metal Devin Townsend, η προοπτική solo πορείας φαινόταν αναπόφευκτη. Έτσι, το ”In Your Room” κυκλοφόρησε κάτω από την δική της επωνυμία, με τους Agua de Annique τύποις backing band, και ακόμη πιο προσβάσιμο στο ευρύ κοινό ήχο.
Anneke van Giersbergen – Everything Is Changing (2012)
Μετά το In Your Room, ακολούθησε ακόμη μία σημαντική συνεργασία με τον Danny Cavanagh των Anathema, το ακουστικό άλμπουμ In Parallel, ήρθε και η στιγμή να συνεχιστεί η σόλο δισκογραφία της Anneke, με το Everything Is Changing. Όχι, δεν άλλαξαν τα πάντα με αυτό το άλμπουμ, όμως η progressive pop-rock της Anneke εδώ ακολουθεί φόρμες που μάλλον ταιριάζουν περισσότερο στη φωνή της αλλά και κάθονται πολύ καλύτερα στα αυτιά του κοινού που την γνώρισε με τους Gathering.
Anneke van Giersbergen – Drive (2013)
Κι αν το προηγούμενο άλμπουμ είχε υπάρξει προπομπός, εδώ η Anneke, χωρίς να παρατάει τις pop φιλοδοξίες της, φλερτάρει πολύ πιο ξεδιάντροπα με τις metal ρίζες της, που ακόμη και κατά την περίοδο που δεν είχαν παρουσία στην δισκογραφία της, η σχέση μαζί τους παρέμεινε θερμή μέσα από τις συνεργασίες της.
Anneke van Giersbergen – The Darkest Skies are the Brightest (2021)
Σχεδόν μία δεκαετία μετά από την τελευταία σόλο δουλειά της, και αφού όχι μόνο πήρε μέρος σε ένα κατά το ήμισυ ακουστικό progressive rock εγχείρημα με τους Gentle Storm, αλλά και δεν σταμάτησε όλο αυτό το διάστημα να περιοδεύει με αμιγώς ακουστικό σετ παράλληλα με τις εμφανίσεις της με πλήρη μπάντα ή το prog-metal project Vuur, ένα κυρίως ακουστικό folk singer/songwriter άλμπουμ, σαν το περσινό The Darkest Skies are the Brightest ήταν αναμενόμενο (και καλοδεχούμενο).
Maiden UniteD – Mind The Acoustic Pieces (2010)
Και επειδή οι κανόνες είναι για να τους παραβιάζουμε, ακόμη κι αν τους θέτουμε οι ίδιοι (η διασκευή είναι απλά πολύ καλή για να μην την βάλω εδώ), ένα bonus κομμάτι από μία εκ των δεκάδων συμμετοχών της Anneke σε διάφορα σχήματα και μπάντες την προηγούμενη δεκαετία.
H Anneke van Giersbergen εμφανίζεται στην Αθήνα και το Gazarte, την Τετάρτη, 5 Οκτωβρίου, στα πλαίσια της “Darkest Skies – Greek Tour Οκτώβριος 2022”. Μαζί της, Jaded Star. Εισιτήρια μπορείτε να προμηθευτείτε εδώ.