Mε αφορμή τη δισκογραφική τους επιστροφή, ο Πάνος Κουτσουράδης μίλησε με τον τραγουδιστή των Anaal Nathrakh, David Hunter, σχετικά με το “The Whole Of The Law”, το industrial και την πιθανότητα να τους δούμε στην Ελλάδα.
Γεια σου Dave. Μεγάλη μας χαρά να σε φιλοξενούμε στο RockinAthens.gr! Πώς είσαι;
Γεια. Μια χαρά για την ώρα, ευχαριστώ.
Πριν λίγες εβδομάδες κυκλοφορήσατε το καινούριο σας album με όνομα “The Whole Of The Law”. Ποιες είναι οι διαφορές που θα ακούσουν οι fans σε σχέση με τον προκάτοχό του “Desideratum”;
Αυτό είναι κάτι που θα το απαντούσες καλύτερα εσύ απ’ ότι εγώ. Δεν βλέπουμε έτσι τα πράγματα. Κάνουμε ότι μας ακούγεται καλό και ικανοποιητικό, αλλά δεν σκεφτόμαστε ιδιαιτέρως πως θα ταιριάζει με τις προηγούμενές μας κυκλοφορίες. Δεν κοιτάμε πίσω σκεπτόμενοι την καριέρα μας ή κάτι τέτοιο. Η εξέλιξη έρχεται με φυσικό τρόπο. Μερικοί μας έχουν πει ότι ακούγεται πιο έντονο από το “Desideratum”, ένας δημοσιογράφος από την Γερμανία μου είπε ότι ακούγεται σαν μια διασταύρωση μεταξύ “Desideratum” και “In The Constellation…” αλλά φτιαγμένο με κατάλληλα μοντέρνο τρόπο. Χαίρομαι αν ακούγεται έτσι, αλλά για μας ακούγεται απλά ως το “The Whole Of The Law”.
Πες μας με λίγα λόγια την διαδικασία δημιουργίας του καινούριου σας δίσκου.
Η διαδικασία αυτή καθ’ αυτή ήταν αρκετά τυπική. Βασικά, τυπική για εμάς, για άλλους θα ήταν περίεργη σαν διαδικασία. Ο Mick έγραψε και ηχογράφησε την μουσική στο σπίτι του στην Καλιφόρνια όπου ζει και μετά ήρθε στο Μπέρμιγχαμ για να ηχογραφήσουμε τα φωνητικά. Τα ηχογραφήσαμε στο Napalm Towers, ένα σπίτι κοντά στο σημείο που μένω, επομένως ήταν λίγο πιο διαφορετικά από τις προηγούμενες φορές. Για την ηχογράφηση των φωνητικών προτιμώ διαφορετικού είδους μέρη, γιατί το κλασσικό studio ηχογράφησης μου φαίνεται άγονο και εκτεθειμένο. Το ιδανικό για μένα είναι να είμαι κλεισμένος σε ένα μικρό σκοτεινό δωμάτιο χωρίς φώτα και χωρίς κανέναν άλλον μέσα. Το Napalm Towers δεν ήταν ακριβώς αυτό, αλλά ήταν πολύ πιο κοντά στο ιδανικό μου μέρος συγκριτικά με άλλα συμβατικά studio ηχογράφησης. Μετά ο Mick μίξαρε και έκανε master το album στο σπίτι του, στέλνοντας μου δοκιμαστικό υλικό ώστε να συζητήσουμε διάφορες αλλαγές που θα κάνουμε κ.τ.λ., μέχρι να είμαστε και οι δύο ευχαριστημένοι με το αποτέλεσμα. Όπως είπα, αυτός δεν είναι ένας κλασσικός τρόπος που δουλεύουν πολλές μπάντες, αλλά για εμάς πετυχαίνει.
Στο “The Whole Of The Law” μπορεί εύκολα να παρατηρήσει κανείς ότι έχετε αυξήσει τα καθαρά φωνητικά. Αυτό ήταν κάτι που το είχατε από την αρχή στο μυαλό σας ή προέκυψε κατά την ηχογράφηση των κομματιών;
Βασικά δεν νομίζω ότι συμβαίνει κάτι τέτοιο. Ο κόσμος μας λέει το ίδιο για κάθε album, εδώ και χρόνια. Από την δική μας οπτική, υπάρχουν μερικά σημεία με καθαρά φωνητικά όπως ακριβώς υπάρχουν και αρκετά σημεία χωρίς καθόλου clean vocals. Απλά χρησιμοποιούμε διαφορετικά στυλ σαν εργαλεία για να βγάλουμε τον ήχο που έχουμε στο μυαλό μας και δεν δίνουμε σημασία στις αναλογίες μεταξύ το ενός στυλ και του άλλου. Οπότε αυτό σημαίνει ότι ισχύει η δεύτερη περίπτωση που ανέφερες και απλά προέκυψε. Όσον αφορά τα φωνητικά, όλα όσα κάνουμε γίνονται με αυτόν τον τρόπο γιατί εγώ διαλέγω τα διάφορα στυλ κ.τ.λ. κατά την διάρκεια των ηχογραφήσεων, χωρίς ιδιαίτερη σκέψη και σχεδιασμό. Πρέπει να το κάνουμε με αυτόν τον τρόπο γιατί έτσι και αλλιώς δεν έχω ακούσει την μουσική πριν ξεκινήσω την ηχογράφηση των φωνητικών.
Στο κομμάτι “The Great Spectator” διακρίνουμε και μερικά industrial στοιχεία. Είστε οπαδοί του industrial ήχου; Και γενικά τι άλλα ακούσματα έχετε;
Όχι, δεν είμαστε ιδιαίτερα fans αυτού που γενικά θεωρείται industrial. Για να είμαι ειλικρινής τον τίτλο “industrial” φαίνεται να σημαίνει διαφορετικά πράγματα, ανάλογα με το ποιος το χρησιμοποιεί. Για μερικούς φαίνεται να σημαίνει κάτι σαν τους Strapping Young Lad, ενώ για άλλους σημαίνει κάτι σαν τους Throbbing Gristle. Οπότε δεν είμαι αρκετά σίγουρος τι σημαίνει το industrial. Νομίζω ότι ίσως ο όρος καθιερώθηκε εκ των υστέρων. Με αυτό εννοώ ότι οι μουσικοί απλά προσπαθούσαν να κάνουν αυτό που τους άρεσε και τελικά άλλοι άνθρωποι του έδωσαν την ονομασία industrial. Συμβαίνει το ίδιο και στην περίπτωσή μας, οπότε φαντάζομαι ότι μάλλον χρησιμοποιήσαμε κάτι που μοιάζει με αυτό που χρησιμοποιούν οι industrial μουσικοί, αλλά όλο αυτό έγινε συμπτωματικά. Ίσως και όχι βέβαια, δεν ξέρω. Προφανώς πολλές επιρροές είναι υποσυνείδητες που αποκτήθηκαν περισσότερο μέσω της αλληλεπίδρασης, παρά σκόπιμα. Γενικά μας αρέσουν πολλά είδη μουσικής. Κατά κύριο λόγο έχουμε ακούσει τόσο πολύ metal στην ζωή μας, που αν ποτέ θελήσουμε να το ακούσουμε, απλά παίζεται στο κεφάλι μας. Οπότε τα περισσότερα πράγματα που ακούμε τώρα τελευταία είναι λίγο διαφορετικά. Broken Note, Bartok, Dancehall, ακόμα και λίγη pop. Είμαστε “παμφάγοι”. Βέβαια σήμερα άκουγα τους Nattens Madrigal, άρα είναι σίγουρα μία μίξη όλων των μουσικών ειδών.
Υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο κομμάτι στο “The Whole Of The Law” που να το θεωρείς αγαπημένο;
Αλλάζει συνεχώς γιατί πάντα θα υπάρχει κάποιο στοιχείο που όταν ξανακούς όλα τα κομμάτια φαίνεται να έχεις ξεχάσει και το οποίο σε “τραβάει” προς το ένα ή το άλλο κομμάτι περισσότερο. Αλλά προς στιγμήν μ’ αρέσει ιδιαίτερα το “Extravaganza” εξαιτίας των φωνητικών. Είναι λίγο διαφορετικό και αποτελεί μια ευχάριστη έκπληξη για όλο το περιεχόμενο του υπόλοιπο δίσκου.
Στον δίσκο υπάρχουν δύο διασκευές σαν bonus tracks. Το “Man at C&A” από τους The Special και στο “Powerslave” των Iron Maiden. Πως προέκυψαν αυτές οι δύο επιλογές; Υπάρχει κάποιο άλλο κομμάτι που να θέλετε να το κάνετε cover;
Διαλέξαμε το “Man at C&A” γιατί θεωρήσαμε ότι θα ήταν μία πρόκληση και έκπληξη ταυτόχρονα. Κάτι που δεν θα περίμενε κανείς, αλλά ξέραμε ότι το αποτέλεσμα θα βγει καλό. Το μουσικό στυλ της δικής μας εκδοχής και του original ίσως να φαίνεται πολύ διαφορετικό, αλλά μεγαλώσαμε ακούγοντας πολλά είδη μουσικής και έτσι μας ήταν οικείο. Και θεματικά είναι πολύ συμβατό με τους Anaal Nathrakh – παράνοια και φόβος για έναν πιθανό επικείμενο πυρηνικό πόλεμο. Και οι στίχοι φαίνεται να ταιριάζουν με παράξενο τρόπο στη σημερινή εποχή, όπως ακριβώς ταιριάζανε στην εποχή που γράφτηκε το τραγούδι. Μπορεί να μην είμαστε στα πρόθυρα πυρηνικών επιθέσεων αυτή την στιγμή, αλλά σίγουρα υπάρχει μία σχετική αναταραχή π.χ. μεταξύ Αμερικής και Ρωσίας, η οποία εδώ και χρόνια είναι σε ύφεση. Μου φαίνεται πως ο κόσμος είναι σε σύγχυση πολύ περισσότερο αυτή την στιγμή, παρά τα παλαιότερα χρόνια. Διαλέξαμε το “Powerslave” επειδή μας ζητήθηκε από ένα περιοδικό εδώ στην Αγγλία, να κάνουμε cover ένα κομμάτι των Iron Maiden και θεωρήσαμε ότι το συγκεκριμένο μας ταιριάζει αρκετά καλά. Δεν είναι κάτι που συνηθίζουμε να κάνουμε, αλλά έτυχε να μας το ζητήσουν τον καιρό που θα αρχίζαμε να ηχογραφούμε το album, οπότε σκεφτήκαμε “γάμα το, γιατί όχι;!”. Αλλά επειδή ήταν διαθέσιμο μόνο στο συγκεκριμένο περιοδικό στην Αγγλία, σκεφτήκαμε ότι θα ήταν ωραίο να το χρησιμοποιήσουμε σαν bonus κομμάτι στο δίσκο, έτσι ώστε να το ακούσουν και από άλλα μέρη εάν το θελήσουν.
Δυσκολευτήκατε να μεταφέρετε στο στυλ σας αυτά τα δύο τραγούδια;
Όχι, δεν θα το έλεγα. Εξαρτάται από τον τρόπο που σκέφτεσαι. Αν είσαι σχετικά άκαμπτος στον τρόπο που δημιουργείς τον ήχο σου, θα είναι δύσκολο να μετατρέψεις αυτά τα τραγούδια, τα οποία στην αρχική τους μορφή ακούγονται αρκετά διαφορετικά. Αλλά αν είσαι λιγότερο ανασφαλής και πρόθυμος να το κάνεις, θα σου βγει φυσικά. Στην περίπτωση του “Powerslave”, μόλις αλλάξαμε τον ρυθμό και το κούρδισμα, το main riff ακούστηκε σαν κάτι που θα μπορούσαμε να είχαμε γράψει εμείς. Απλά ταίριαξε απόλυτα.
Πες μας δύο λόγια για το εντυπωσιακό artwork του “The Whole Of The Law”.
Είναι βασισμένο σε έναν πίνακα του Bouguereau, ονόματι “Dante and Virgil in Hell”. Ο αυθεντικός πίνακας είναι αξιοσημείωτος, ειδικά όσον αφορά τη χρήση του φωτός, το οποίο είναι κάτι που παρατηρώ ιδιαίτερα στους πίνακες. Σκεφτόμασταν τι να κάνουμε με το εξώφυλλο του δίσκου και ήμασταν αρκετά “ανοιχτοί”, οπότε θα μπορούσε να ήταν ένας πίνακας του Mick, ή ένα κολάζ, ή μια φωτογραφία ή οτιδήποτε άλλο. Αλλά ήρθαμε σε επαφή με τον πίνακα του Bouguereau και ενθουσιαστήκαμε. Έτσι λοιπόν ο Mick τον επεξεργάστηκε, δίνοντας έμφαση στις φιγούρες στο κέντρο και έκανε την εικόνα να μοιάζει σχεδόν σαν άγαλμα. Μία απεικόνιση από κάτι δυναμικό και ενεργό, αλλά επίσης και κάπως αιώνιο και εικονικό. Ίσως μεγαλοποιώ κάπως τα πράγματα, αλλά έτσι νιώθω για αυτόν τον πίνακα. Πιστεύω ότι είναι μία εκπληκτική εικόνα με βαθύ νόημα. Ταιριάζει με πολλά θέματα των στίχων του album που έχουν να κάνουν με συγκρούσεις και υστερία, την βία για αφανισμό κ.τ.λ. Εν τέλει φαίνεται απίστευτη και ταιριάζει απόλυτα με το περιεχόμενο, κάτι το οποίο θεωρώ ότι είναι το περισσότερο που μπορείς να ζητήσεις από ένα εξώφυλλο.
Ποια είναι τα επόμενα πλάνα των Anaal Nathrakh;
Προς το παρών ετοιμαζόμαστε για διάφορα live στην Ευρώπη τα οποία θα πραγματοποιηθούν την ίδια περίοδο που θα κυκλοφορήσει το album, επομένως ανυπομονούμε για αυτό. Το πρώτο από αυτά τα live θα είναι σε ένα festival στην Ρουμανία, όπου δεν έχουμε ξαναπαίξει στο παρελθόν, οπότε αυτό θα είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον. Μετά την Ρουμανία έχουμε κλείσει μια σειρά από συναυλίες σε μέρη από την Ολλανδία μέχρι την Ιταλία και διάφορες άλλες χώρες στο ενδιάμεσο, με τελικό σταθμό ένα festival στην Γαλλία. Μετά από αυτό δεν έχουμε κάποια άλλα πλάνα, καθώς προ στιγμήν ασχολούμαστε με τα παραπάνω live. Ωστόσο, την νέα χρονιά, είναι πιθανό να προγραμματίσουμε και άλλες συναυλίες σε μέρη που δεν επισκεφτήκαμε στο πρώτο tour. Και μετά ποιος ξέρει; Θα έχει ενδιαφέρον.
Σε ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο που αφιέρωσες για να απαντήσεις στις ερωτήσεις και εύχομαι να σας δούμε σύντομα Ελλάδα! Υπάρχει κάτι που θα ήθελες να προσθέσεις;
Σίγουρα ελπίζουμε να επιστρέψουμε στην Ελλάδα. Είχαμε περάσει πολύ ωραία όταν παίξαμε στην Αθήνα και θέλουμε να την επισκεφτούμε ξανά και ίσως να πάμε και σε άλλα μέρη της χώρας. Για την ακρίβεια, σχετικά πρόσφατα είχαμε έρθει σε επαφή με κάποιον Έλληνα διοργανωτή, επομένως ελπίζουμε να βγει κάτι από αυτό. Και αν όχι, την επόμενη φορά. Δεν έχω κάτι να προσθέσω εκτός από το να ευχαριστήσω εσένα και τους αναγνώστες για την υποστήριξη. Το εκτιμούμε ειλικρινά.
***ENGLISH VERSION:***
Hello David! It’s a honor for all of us in RockinAthens.gr to speak to you. How are things going?
Hello. Well, thanks, at the moment.
In a few days your new album “The Whole Of The Law” is going to be released. What’s new in this album in comparison with its predecessor “Desideratum”?
That’s more something for you to answer than me. We don’t really see things that way. We do what sounds good to us and what feels satisfying, but we don’t particularly think about how it fits with our previous work. We don’t really step back and think about our career or anything like that. The evolution happens naturally. People have said to us that it sounds more intense than “Desideratum”, a journalist from Germany said to me that to him it sounded a bit like a cross between “Desideratum” and “In The Constellation…” but made properly modern. I’m happy if that’s how it sounds, but to us it just sounds like “The Whole of The Law”.
Tell us in a few words about the making process of your new album.
It was fairly typical in terms of the process itself. Well, typical for us, it’d be weird for anyone else. Mick wrote and recorded the music at his place in California where he lives, and then came over to Birmingham so we could record the vocals. We recorded them at Napalm towers, a house not far from where I live, so that was a bit different to previously. I prefer non-standard places for recording vocals, because to me a normal recording studio seems sterile and exposed. My ideal is being shut in a small dark room with no lights and no one else in it. This wasn’t quite like that, but closer to that ideal than a more conventional recording setup. Then Mick mixed and mastered the album back at home, sending me test mixes so that we could discuss changes and so on until we were both happy with everything. Like I say, that’s not how a lot of bands work, but it works for us.
In the “The Whole Of The Law” we can easily notice that you use more clean vocals than in your previous works. Was that the original idea from the very start or did it just emerge during the recordings?
I don’t think that’s actually particularly the case. People have been saying it to us every album for years. From our perspective, there are some clean vocal parts, just like there are lots of parts that aren’t clean at all. We just use different styles as tools to make the sounds we have it in mind to make, and we don’t really notice the ratios of one style to another. So I suppose that means it’s the latter of your suggestions, and it just emerged. Everything we do is like that, vocal-wise, because I come up with all the style ideas and so on as we’re actually recording the vocals, on-the-fly as people say in computer land. It has to be that way, because I haven’t heard the music before we start vocal recording.
Some industrial elements can be detected in the song “The Great Spectator”. Are you fans of this particular music genre? And aside from that, what kind of music are you more into?
No, we’re not particularly into what’s generally known as industrial music. To be honest, the label seems to mean quite different things, depending on who uses it. To some people it seems to mean something like Strapping Young Lad, to others it means Throbbing Gristle. So I’m not entirely sure what Industrial means. I think the term probably originally got applied retrospectively. By that, I mean that the musicians were just trying to do what they thought seemed right to them, and eventually other people gave it the label Industrial. It’s similar in our case, so I suppose that means we sort of came to use something that sounds like the things Industrial musicians used, but it was by coincidence. Maybe not, I don’t know – obviously a lot of influences are subconscious, received more by osmosis than by design. In general we’re both into a wide variety of stuff. For the most part, we’ve listened to so much metal over the years that if we want to hear it we can just listen to it in our heads. So a lot of the stuff we tend to listen to nowadays is a bit different. Broken Note, Bartok, Dancehall, even some pop music. We’re rather omnivorous. I was still listening to Nattens Madrigal earlier today though, so it’s definitely a mixture.
Is there a song in the “The Whole Of The Law” that you consider your favourite?
It changes all the time, because there’s always some little facet that you hear when you listen through again that you’d forgotten, and that attracts you to one song or another. But I do particularly like “Extravaganza” at the moment, because of the vocal styles in it. A bit different, and a nice surprise in the context of the rest of the album.
Furthermore, there are two covers in your new album (“Man at C&A” by The Special and “Powerslave” by Iron Maiden). Why did you choose these two particular songs? Are there any other songs that you’d like to make a cover of in the future?
We chose Man at C&A because we thought it’d be a nice curveball, as Americans might say. Something you wouldn’t expect, but that we knew would work. The musical styles of our version and the original might seem very different, but we grew up listening to all sorts of music, so it was familiar to us. And thematically, it’s very compatible with Anaal Nathrakh – paranoia and fear about potentially impending nuclear war. And the lyrics seem strangely appropriate today, just as they were at the time the song was written. We may not be on the cusp of nuclear attacks right now, but there’s certainly a level of unrest for example between America and Russia that there hasn’t been for some years. The world is a more tumultuous place at the moment than it has been for a long time, it seems to me. With Powerslave, we chose it because we were asked to record a cover of an Iron Maiden song by a magazine here in the UK, and that one seemed to fit us particularly well. It’s not necessarily something we’d ordinarily do, but they happened to ask just as we were about to record the album, so we thought “fuck it, why not”. But as it was only available with the magazine in the UK, we thought it would be cool to use it as a bonus track on the album so that people in other places could hear it if they wanted to.
Was it hard to bring these songs closer to your music style?
No, not really. It depends on your mindset. If you’re quite rigid about how you construct your sound, it will be tricky to convert songs which originally sounded quite different. But if you’re less insecure and willing to just go for it, it can be quite natural. Certainly in the case of Powerslave, once we’d changed the tempo and tuning, the main riff sounded like something we might have written ourselves. It just fit straight in.
Tell us a few words about the exquisite album cover of the “The Whole Of The Law”.
It’s based on a painting by Bouguereau, called “Dante and Virgil in Hell”. The original is remarkable, especially in its use of light, which is something I particularly notice in paintings. We were thinking about what to do with the artwork on the album – we had totally open minds, so it could have been a painting by Mick, or a collage, or a photograph or anything. But we came across the Bourguereau painting and we were blown away. So Mick took it and worked on it, focusing on the figures in the centre and treating the image so that it looked almost like a statue. A depiction of something at once dynamic and active, but also somehow eternal and iconic. That might be overstating things a little, but that’s how I feel about it, I think it’s a tremendously striking and profound image. It ties in with a number of themes in the lyrics on the album to do with conflict and hysteria, violence for annihilation and so on. So it looks amazing, and fits perfectly with the material, which is everything you can ask for in a piece of album artwork I think.
What are your plans for the near future?
At the moment we’re gearing up for a number of shows we’ve got across Europe around the release date of the album, so we’re looking forward to those. The first of them is at a festival in Romania, where we’ve never played before, so that will be especially interesting. After Romania there’s a string of shows taking in places from The Netherlands to Italy and various places in between, ending up at a festival in France. Then we don’t currently have any confirmed plans yet, as we’ve been working on those shows recently. But we’ll probably put together another run of shows in the new year in places we didn’t get to initially. And then fuck knows. It’ll be interesting.
Thank you very much for your time and I hope we see you soon in Greece! Anything else you would like to add?
We’d certainly hope to return to Greece. We had a great time when we played in Athens in the past, and we’d love to be able to visit again, and maybe go to some other places in the country too. We were contacted not long back by a Greek promoter actually, so hopefully something will come out of that. And if not, then the next time. Nothing to add except to say to both you and the readers thanks for the support. It’s genuinely appreciated.