«Αν κοιτάξουμε τα μούτρα μας όλοι μας στον καθρέφτη, λίγο ή πολύ όλοι θα δούμε έναν ψεύτη».
Ενοχλεί και πληγώνει εξαίσια. Τον Τζαμάλ τον γνώρισα με το ομώνυμο τραγούδι του πρώτου σόλο album του, «Φαβέλα». Θα μπορούσα να αντιγράψω όλους τους στίχους του κομματιού αυτού και να μη χρειάζεται να πω λέξη παραπάνω ώστε να δικαιολογήσω τη ψήφο μου.
Διατυπώσεις – διαπιστώσεις, αν και απλές ως προς την σύνταξη, απ’ ευθείας στοχευμένες, αφού εισχωρούν βαθιά μέσα στην σκέψη και το συναίσθημα, γιατί συνοπτικά περιγράφουν το όλο καθεστώς, αντικατοπτρίζουν συνοψίζοντας δηλαδή ό,τι μας τραγουδά κατά τις υπόλοιπές του συνθέσεις, αναλύοντάς το ή απλά φλυαρώντας. Κοινωνικοπολιτικές αναφορές και ανησυχίες, μα και άσκηση πολιτικής απέναντι στην πραγματικότητα (ίσον αλητεία σκέτη), έκθεση ψυχής, ανάγκη για έκφραση και αλλαγή. Κι έτσι, όπως ο ίδιος το έχει αποτυπώσει ήδη στους στίχους του, «retro απομεινάρια από μια άλλη γενιά» είναι τελικά όλα αυτά που θα εντοπίσεις να σχηματίζουν τη δουλειά του.
Ο Τζαμάλ, ακούει (μεταξύ άλλων) από Μπιθικώτση και Σιδηρόπουλο, μέχρι Blue Oyster Cult, αγαπάει το ποδόσφαιρο, τον αφορά η βία και η παραβατικότητα, εφόσον προκύπτουν ως μορφές εκδήλωσης ενός κατασταλτικού συστήματος, εμπνέεται από την ιστορία της χώρας του και μέσα από την καθημερινότητά του γράφει, ζει, παλεύει για το μέλλον, αλλά και για το παρόν.
Η μελωδία της μουσικής, αγκαλιάζει τη φωνή του, που γεμίζει από περιγραφές και εικόνες και καθώς μεταφέρει διαλόγους, μοιάζει σαν να την κατευνάζει. Κινηματογραφικά, θα το περιέγραφες ως ένα ντοκιμαντέρ δρόμου. Τα δυναμικά και σχεδόν δραματικά στοιχεία που περιέχει, όπως το πάθος, ο ρυθμός, το πείσμα, ο κυνισμός, το μίσος για την αδικία, η νοσταλγία, η προτροπή, η πυγμή και η ανεξαρτησία, επιφέρουν το ξέσπασμά του. “Reality rap” λέγεται και είναι αυτό που κάνει.
Κική Ηλιάδου
Social Waste
Από το 1999, όταν και ιδρύθηκαν, μέχρι και σήμερα, οι Social Waste, επιτυγχάνουν με σύμμαχο τον διαχρονικό χαρακτήρα της μουσικής και της στιχουργικής τους, να αφήνουν το ανεξίτηλο στίγμα τους στην ελληνική hip-hop σκηνή, μέσα από κάθε δουλειά και ζωντανή εμφάνισή τους. Η ιδιαίτερη, «μυητικού» χαρακτήρα σχέση που αναπτύσσουν με το κοινό τους, αποτελεί την φανερή απόδειξη ότι, μπορεί στη σημερινή εποχή το είδος να εμπορευματοποιείται, λαμβάνοντας ολοένα αυξανόμενη αποδοχή, ωστόσο η αγνή προσέγγισή του, από τους κάποτε 17χρονους εκείνους μαθητές από το Ηράκλειο της Κρήτης, θα κατέχει «πάντα» μία ξεχωριστή θέση στις καρδιές των πιστών ακόλουθών τους.
Για τους Social Waste, τους αξιοσέβαστους εκείνους «προασπιστές» του hip-hop, η αρχή έγινε όταν προσέλκυσαν το ενδιαφέρον των Active Member, οι οποίοι τους πρότειναν να συνεργαστούν στο πλαίσιο της ομάδας παραγωγής τους, της Freestyle Productions. Οι ίδιοι μάλιστα εξέφρασαν την άποψη ότι πολλοί θα πλήρωναν όσο, όσο για να τους ακούσουν, πράγμα το οποίο συνέβη και συνεχίζει να συμβαίνει μέχρι σήμερα, στον υπερθετικό βαθμό του.
Εκείνο όμως που καθιστά το ύφος των Social Waste τόσο ξεχωριστό, καταφέρνοντας όσο πιστό παραμένει στην αρχική ταυτότητά του, άλλο τόσο να συμπορεύεται με τις επιταγές του σήμερα, είναι το πάντρεμα του κοινωνικοπολιτικού στίχου με τους παραδοσιακούς ήχους και την αύρα της Μεσογείου, όπως αυτή αποτυπώνεται ζωντανά μέσω της συνοδείας της γκάιντας, του λαούτου, του μπαγλαμά και άλλων οργάνων.
Η αναφορά τους στην ελληνική και όχι μόνο επικαιρότητα, αλλά και η δυναμική με την οποία φτάνει στ’ αυτιά μας κάθε στίχος τους, αντλεί την έμπνευσή της ακόμη κι από ανθρώπους του χώρου της ποίησης και της λογοτεχνίας. Αξιοσημείωτη είναι και η ακτιβιστική τους δράση, που έρχεται να υποστηρίξει αυτό στο οποίο πιστεύουν σθεναρά: στο χρέος του καλλιτέχνη να θίγει τα όσα διαδραματίζονται γύρω του και μέσα σε μια ζοφερή και συχνά δυστοπική πραγματικότητα. Με τα δύο albums τους να επισφραγίζουν την πολυδιάστατη πορεία τους, εν ονόματι «Στη Γιορτή της Ουτοπίας»(2013), «Με μια Πειρατική Γαλέρα” (2015), αλλά και το project τους μαζί με τους Αντίποινα, «Το Χιπ Χοπ της Μεσογείου» (2017), υπόσχονται στη νέα γενιά πως δε θα πάψουν να υψώνουν τη φωνή και το ανάστημά τους μπροστά στην αδικία, ανοίγοντας το δρόμο στα όνειρα εκείνα που φαντάζουν «ανέγγιχτα» κι αποτελώντας ένα υγιές καλλιτεχνικό πρότυπο, αντάξιο της αγάπης της για εκείνους.
Λουίζα Σολομών-Πάντα
Jocker/ Two-Face
Την πολυαναμενόμενη σύμπραξη των Τζαμάλ και Social Waste στο Urban Athens Festival στις 4 Ιουλίου, έρχονται να πλαισιώσουν οι αγαπημένοι της νεολαίας Jocker/ Two-Face, που αποτελούνται από τον ταλαντούχο Tsaki – Joker/Two-Face YM BDC και τον «παλαίμαχο» πλέον Styl Mo – J2F. Με τα χορευτικά τους beats, τις δυνατές μπασογραμμές με τα trap στοιχεία και την πειραματική αισθητική τους, γνωρίσματα της ταυτότητάς τους, που αποτυπώνονται ιδανικά μέσα από τα τρία albums της πορείας τους, “Joker Two-Face” (2013), “Crime Alley (2015)” και “ARIGATO” (2017), αλλά και το EP “Από το Μέλλον” (2014), το δίδυμο είναι έτοιμο να ενώσει τον Βορρά με τον Νότο, σκορπώντας από το stage τις ανεξάντλητες ρίμες του σε συνδυασμό με την άπλετη ενέργειά του.
Hatemost X DwmndV
Για τους φανατικούς λάτρεις της hip-hop, οι συστάσεις φαίνεται πως είναι περιττές. Ο Hatemost, κουβαλώντας στη πλάτη του τις αναμνήσεις και τις επιτυχίες της φρενήρους πορείας του με τους Βήτα Πεις, ως βασικό μέλος τους από το 2002, αποτελεί έναν από τους πιο καταξιωμένους rappers της ελληνικής rap σκηνής. Ο ωμός και βιωματικός χαρακτήρας της στιχουργικής του, ως σαν μία κατάθεση ψυχής, σε συνδυασμό με την πηγμή που χαρακτηρίζει την παρουσία του στη σκηνή, τον καθιστούν έναν απ’ τους MC’s με το πιο πιστό κοινό στην Ελλάδα. Μαζί του στο σανίδι, θα βρίσκεται ο beat maker, DwmndV.
Nerom, Cypher Pool, Regular
Ο Nerom, με καταγωγή από τη Λάρισα, έχει για σύμβολό του ένα Donut, όπως άλλωστε ονομάζεται και το προσωπικό, δεύτερο album του, θεωρείται ένας από τους πιο ανερχόμενους artists στην rap σκηνή, ενώ σκηνοθετεί μόνος τα video clips των κομματιών του στην πλειονότητά τους. Οι 6LACK, Russ, J. Cole, Sean Price, Evidence, συγκαταλέγονται ανάμεσα στα κορυφαία ακούσματά του αυτής της περιόδου, ενώ στο νέο του εγχείρημα έχει συνεργαστεί με γνωστά ονόματα του είδους, όπως τον Pepe Frantik και τον Sapranov των Above The Hood.
Και εκείνος, όπως και ο εξίσου ανερχόμενος Cypher Pool, θα βρεθούν στην δεύτερη ημέρα του Urban Athens Festival (4/7), με headliners τους Τζαμάλ και Social Waste. Ο Cypher Pool, εκτός από rapper, είναι skater, graphic και fashion designer, ενώ ανάμεσα στα δημοφιλέστερα κομμάτια του συναντάμε τα «Μωρά στη Φωτιά», «Αθηνέζοι», “Black N Decker” και «Κεραυνοί».
Το νέο αίμα αυτής της αφιερωμένης σ’ ένα hip-hop «παραλήρημα» βραδιάς, συμπληρώνει ο Regular.
Λουίζα Σολομών-Πάντα