Ο 20ος αιώνας είδε την διάδοση του κομμουνιστικού οράματος αλλά και την επικράτηση της γραμμικής αντίληψης της φιλελεύθερης ιδεολογίας που ευαγγελιζόταν την αέναη πρόοδο. Είδε την πίστη στο τεχνολογικό θαύμα να φουντώνει και να παρουσιάζεται ως τη λύση των προβλημάτων της ανθρωπότητας. Ο 20ος αιωνας λήγοντας πήρε μαζί του όλα τα προηγούμενα και μαζί του το μέλλον.
Οι αλλαγές που επήλθαν απο τα χρόνια του Reagan και της Thatcher σήμαναν το τέλος της μεταπολεμικής συναίνεσης – το νεοφιλελεύθερο όραμα ήταν έτοιμο να θριαμβεύσει. Μαζί του το μετα-φορντικό μοντέλο,η έλευση της παγκοσμιοποίησης και το αντάμωμα με το θαυμαστό κόσμο του διαδικτύου. Είναι τα στοιχεία που σφυρηλάτησαν την δική μας εποχή, τον 21ο αιώνα, τα χρόνια που το σοκ του καινούριου εχει χαθεί.
Οι Kraftwerk ηταν σημαίνον μέλος του κατακλυσμιαίου κινήματος του Krautrock. H μουσική τους έχει αποκληθεί ως φουτουριστική, αφενός γιατί οι μέθοδοι που ακολούθησε η μπάντα οδηγούσαν στη διάρρηξη με το παρελθόν και αφετέρου σηματοδοτούσαν τον εναγκαλισμό με ενα ήχο, πρωτόγνωρο και καινοτόμο, τον ήχο του μέλλοντος.
Σήμερα ποια μπάντα και μουσικό κίνημα μπορεί να διεκδικήσει τα εύσημα μια αντίστοιχης πρωτοπορίας; Αυτό που κατανοούμε πλέον ως μουσική ειναι σαν το παρόν που τη παράγει: άχρονη και χωρίς ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που να την ξεκολλούν απο τα ήδη γνωστά και οικεία. Ο 21ος αιώνας δεν έχει τις διακριτές περιόδους και των τάσεων του 20ου: οι κοσμογονικές αλλαγές που επέφεραν οι δεκαετίες των 60’s, 70’s, 80’s και 90’s εχουν απορροφηθεί απο το σύγχρονο τρόπο αντίληψης της μουσικής. Η απουσία μιας σύγχρονης ταυτότητας του παρόντος είναι εμφανής στα έργα του 21ου αιώνα.
Αυτό που ο Fredric Jameson ονομάζει ως ”nostalgia mode”, δεν δηλώνει τη παρουσία του μόνο σε έργα που παραπέμπουν ευθέως στο παρελθόν (ακόμα και αυτά συσκοτίζουν τα χρόνια που έχουν περάσει με τα σύγχρονα μέσα που επιστρατεύουν) αλλα στο σύνολο της μουσικής. Η νοσταλγία δεν έχει να κάνει μόνο με μια ψυχολογική έλλειψη για κάτι που έχει παρέλθει αλλα με την απουσία των ιδεών που θα εγκυμονήσουν το καινούργιο. Αυτό που χαρακτηρίζουμε σήμερα ως καινούργιο δεν είναι παρά μια σύνθεση παρελθούσων μορφών, μια ανακατασκευή του παρελθόντος που οσο ευφυής και αν είναι και φαινομενικά πρωτότυπη δεν διαθέτει τη δυναμική να αφήσει το στίγμα του.
Αυτό που κατάφεραν οι Kraftwerk είναι απίθανο να βρεθεί σήμερα. Το “Man Machine” ηταν η εξέλιξη ενος ήχου μοναδικού, στηριζόμενος σε synthesizers και φωνητικα εφε, μια αντίληψη ιδιαίτερη οπως και η εμφάνιση που είχαν υιοθετήσει. Οι Kraftwerk εμφανίζοταν ως κήρυκες της ανατολής μιας νεας εποχής για την ανθρωπότητα στην οποία οι ίδιοι ειναι ήδη κοινωνοί. Ο δίσκος ξεκινά με το “We are the robots”, το σύνορο που χωρίζει την ανθρώπινη φύση απο τα δημιουργήματα της διάνοιας της έχει πλέον καταργηθεί. Τα όνειρα των μεγάλων της επιστημονικής λογοτεχνίας, όπως του Αsimov, έχουν πλέον πραγματωθεί στην επικράτεια του “The Man Machine”.
Αυτό που περιγράφουν οι Kraftwerk είναι το μελλον (ανοιχτό σε αξιολόγηση για το πρόσημο που θα έχει) και ο ήχος που θα επικρατεί στα χρόνια που θα έλθουν. Στο εμπεδωμένο τους μινιμαλιστικό ύφος προσθέτουν ρυθμούς που μπορούν να χαρακτηριστούν χορευτικοί. Οι καινοτομίες τους παραμένουν παρούσες και εδω και αυξάνονται κομμάτι το κομμάτι. Η ακρόαση σου αφήνει την εντύπωση πως όχι μόνο η άποψη που έχουμε για το κόσμο του μέλλοντος πηγάζει από τη συνείδηση του παρελθόντος, αλλά και η μουσική που θα είναι επενδυμένος ειναι αγκυροβολημένος στα μακρινά λιμάνια του χρόνου.
Δεν είναι κάποια νοσταλγία εκπορευόμενη απο συντηρητικές πεποιθήσεις που κάνει δύσκολη την εξοικείωση με τη μουσική του παρόντος. Δεν είναι αποκήρυξη στο όνομα ενός χρυσού παρελθόντος που μας εχει διαφύγει στα χρόνια της παρακμής. Είναι η διάθεση για το νέο, πέρα απο τις επαναλήψεις γνωστών ήχων (σύμφωνα με τον Fisher, η αποσύνθεση του κοινωνικού ιστού που επέφερε ο νεοφιλελευθερισμός βρίσκει αντίβαρο στη μουσική η οποία γίνεται αντίλαλος οικείων ήχων), αντίστοιχου με το πνεύμα των Kraftwerk. Ένα νέο όραμα.