Λίγες ώρες πριν προσγειωθεί στην Αθήνα για τη μοναδική συναυλία του στο Fuzz Live Music Club, ο Jojo Mayer μιλάει στον Κωνσταντίνο Βασιλάκη σχετικά με το drumming, το πολυσυζητημένο Whiplash και τη… μαγεία!
Έλα που ‘σαι! Τι λέει; Έτοιμος για βολτίτσα στην Ελλάδα στην αρχή της καλοκαιρινής σεζόν;
Ναι, είμαι, μαζί με τα παιδιά από τους NERVE, ενθουσιασμένοι που θα παρουσιάσουμε νέα μας δουλειά στους Έλληνες φαν μας. Έχουν συμβεί πολλλά από τη τελευταία φορά που ήμασταν εδώ. Η χρονιά ήταν πολύ παραγωγική, κάναμε πολλά tour και βγάλαμε και νέο δίσκο. Πιστεύω ότι θα υπάρχει πολύ ενδιαφέρον vibe καθώς η επίσκεψή μας, στην Αθήνα, συμπέφτει με τη Documenta.
Τσέκαρα κάτι βίντεο, από παλιά που (τέλη ’90 για να είμαι πιο συγκεκριμένος) όταν ήσουν πιο τεχνικόκαυλος. Τώρα είσαι πολύ γκρουβάτος. Σε φάση, που όταν ακούω τη μπάντα σου χορεύω ή κάτι αντίστοιχα ηλίθιο. Πως κατάφερες να ξεφύγεις από το μοντέρνο στερεότυπο του “μεγάλου, ποζεροτεχνικού σόλο σε περιέργα μετρήματα” και να γίνεις ένας smooth ήρωας για εμάς τους πληβείους drummer;
Δε θυμάμαι να ξέφυγα ποτέ από αυτό το στερεότυπο και να έγινε smooth τύπος που συμπαθούν οι πληβείοι. Οπότε δε μπορώ να το σχολιάσω αυτό, καθώς δε δημιούργησα αυτό το στερεότυπο. Αυτό ίσως έχει να κάνει με το πως κάποιοι άνθρωποι αντιλαμβάνονται αυτό που κάνω και όχι με το τι είναι αυτό που κάνω. Όσο με αφορά, νομίζω ότι, όταν ξεκίνησα να παίζω Amen breaks, πριν 20 χρόνια, πολύς κόσμος είχε σοκαριστεί, καθώς κανείς δε πίστευε ότι ήταν, τεχνικά, εφικτό κάτι τέτοιο, σε ένα drum set. Επίσης μοιράστηκα τις τεχνικές μου γνώσεις μέσω των DVD μου. Οπότε ίσως κάποιοι, να θεώρησαν ότι απλώς ανήκω στο συγκεκριμένο στερεότυπο. Παρ’όλα αυτά, έπαιζα τεχνική μουσική σε όλη μου τη ζωή, δεν είναι κάτι καινούργιο για μένα. Είναι πιθανό, πάντως, τα τελευταία χρόνια, το groove μου να έγινε βαθύτερο και εξελίχθηκε σε πιο αυθεντικό και άνετο. Αυτό μάλλον συμβαίνει καθώς γίνομαι μεγαλύτερος και σοφότερος.
Πως ξεκίνησες να ασχολείσαι με τα DnB και την ηλεκτρονική μουσική γενικότερα, σε τέτοιο βαθμό, που κατέληξες να δημιουργήσεις την όλη φάση με το reverse engineering; Προσπάθησες να δημιουργήσεις κάτι που να ‘ναι τόσο καινοτόμο ή απλά προέκυψε κατα λάθος; Ήταν όλα σχεδιασμένα ή απλά ένα έξτρα συστατικό έπεσε καταλάθως και έκανε τη συνταγή τούμπανο;
Αυτό που με έκανε να ασχοληθώ με την ηλεκτρονική μουσική στα μέσα του 90 ήταν το ότι συνειδητοποίησα ότι η jazz και η rock μουσική γέρασαν και χρειαζόταν κάτι καινούργιο. Στα jungle και σε κάποιες άλλες παραγωγές της εποχής άκουσα κάτι καινούργιο που δεν άκουγα στα ήδη υπάρχοντα μουσικά είδη. Πράγματα όπως οι Photek, Apex Twin, The Chemical Brothers, Schneider Ts ή οι Prodigoi. Βαρέθηκα τα παλιά και ημούν περίεργος για τα καινούρια. Αυτό με οδήγησε σε αυτή τη μουσική και σίγουρα δεν έγινε καταλάθως.
Παίζεις και κανα άλλο όργανο εκτός απο drums; Αν ναι, σε βοήθησαν με το όλο reverse engineering;
Τραγουδάω, ψιλοπαίζω κυριλέ μπάσο και κιθάρα καθώς και ψιλοχάλια πλήκτρα. Παρ’όλα αυτα συνήθιζα να φτιάχνω παραγωγές ηλεκτρονικής μουσικής, το οποίο με βοήθησε πολύ να καταλάβω πως να παίξω ηλεκτρονικά beats στο drum kit.
Είπες ποτέ “Οκ, γάμα το, άσε τα τύμπανα για τα πιθήκια” ή έπαθες burnout και σταμάτησες να παίζεις για μεγάλο διάστημα; Αν ναι, πόσο καιρό; Και τι σε έκανε να ξαναρχίσεις;
Ναι υπήρξαν περιόδοι απογοήτευσης και σύγχυσης, με κάποιες από αυτές να είναι πολύ βαριές, στις οποίες έχασα κάθε ευχαρίστηση και αυτοπεποίθηση στη παραγωγή μουσικής. Όλα αυτά, όμως, ήταν απλά εγωιστικές μαλακίες και κατάφερα να τα ξεπεράσω, ρυθμίζοντας τη στάση μου απέναντι σε διάφορα πράγματα. Πλέον, αν νιώθω πως θέλω να ξεφύγω από αυτό, κάνω ένα διάλειμμα. Δεν έχω θέμα να μην ακουμπήσω τα ντραμς τρεις μήνες ή και παραπάνω. Μετά από αυτό μπορώ να επιστρέψω με περισσότερη όρεξη και νέα οπτική. Συνήθως μετά από τέτοια διαλείμματα χάνω στο κομμάτι της τεχνικής και πρέπει να δουλέψω περισσότερο για να βγάλω κάποια πράγματα, πράγμα που με οδηγεί σε υπερένταση και στο να παίζω περισσότερο. Όλα αυτά όμως, επανέρχονται αρκετά γρήγορα.
Ζούμε σε μια εποχή που έχει γεμίσει, χάρη στο διαδίκτυο, με “νταξ αυτό το ξανάδαμε”. Ποιο είδος μουσικής θεωρείς ότι είναι πιο καινοτόμο όσον αφορά την αυθεντικότητα του και ποιο είναι το λιγότερο;
Το πιο καινοτόμο είδος μουσικής είναι, πάντα ήταν και θα είναι δηλαδή, αυτό που ξεφεύγει απο τα γνωστά είδη και δεν έχει προσδιοριστεί. Είναι στην ανθρώπινη φύση το ότι τόσο μεγάλες ίδεες του παρελθόντος όπως η jazz, το rock n’ roll, ο χριστιανισμός, ο κομμουνισμός και το hip hop καταλήγουν βιτρίνες για μαλακίες. Είναι απλά θέμα χρόνου.
Σου άρεσε το Whiplash; Προσωπικά το βρήκα πολύ κακό, ειδικά το σημείο με τη στρατιωτική πειθαρχία. Οκ και οι μαλακίες με τα αίματα και το πάγο, αλλά οκ αυτά είναι για να δραματοποιήσουν κάποιες καταστάσεις. Πιστεύεις πως αυτού του είδους η πειθαρχία μπορεί να οδηγήσει σε κάτι καλό; Αυτά τα πραγματα γίνονται στη πραγματικότητα;
Το Whiplash δεν ήταν κακή ταινία, ήταν αρκετά διασκεδαστική, η ερμηνείες ήταν καλές και το μοντάζ φανταστικό. Αλλά ήταν cheesy. Το Hollywood τήνει να απλοποιέι και να υπερβάλει ώστε να καθιστά τη πραγματικότητα κατανοητή και ενδιαφέρουσα για πολύ κόσμο. Το απευθυνόμενο κοινό ήταν άνθρωποι με σαδιστή δάσκαλο, δηλαδή οι περισσότεροι από εμάς, και όχι drummers, που είναι πολύ λίγοι. Δες το από τη θετική του πλευρά: πριν το Whiplash, αν έλεγες σε κάποιον ότι είσαι drummer, ο κόσμος αντιδρούσε με συγκαταβατικότητα. Πλέον εντυπωσιάζονται. Όσο για την υπερβολή, μπορώ να πω ότι, υπήρξε μια περίοδος, όταν ήμουν μικρότερος, στην οποία το δέρμα στα χέρια μου σκιζόταν και μάτωνα γιατί έπαιζα πολύ δυνατά. Δεν ήταν όμως κάτι που έκανα σωστά, αλλά κάτι που έκανα λάθος. Έχω γνωρίσει, επίσης, πολλούς απογοητευμένους μουσικούς, οι οποίοι ζούσαν στο σκοτάδι και τρομοκρατούσαν κόσμο γιατί δεν ήταν ικανοί να πετύχουν το στόχο τους παρά τις προσπάθειες και τη δουλειά τους. Δεν καταλάβαιναν ότι η μουσική δεν είναι άθλημα αλλά ανθρώπινη επιχείρηση που απαιτεί κοινωνική διεπαφή.
Σε σχέση με τη προηγούμενη ερώτηση, τι πιστεύεις ότι είναι πιο σημαντικό για έναν μουσικό, και ένα καλλιτέχνη γενικότερα, το να είναι καινοτόμος και να δημιουργεί κάτι καινούριο ή να είναι πραγματικά καλός performer με πολλές τεχνικές γνώσεις; Korn ή Steel Panther;
Με ενδιαφέρει η δυνατότητα της τέχνης να αλλάξει το κόσμο. Ένας πραγματικός καλλιτέχνης δεν προσαρμόζεται στο κόσμο, τον αλλάζει. Θεωρώ πως η δουλειά μου είναι να αλλάζω τη ζωή των ανθρώπων. Ο Van Gogh, ο Duke Ellington, ο Picasso, o Hendrix είχαν όλοι ένα κοινό στοιχείο. Πειραματίζοντανς με νέες ιδέες, πριν από οποιονδήποτε άλλο. Είχαν εξαιρετικές τεχνικές ικανότητες κι οι ιδέες τους άλλαξαν το κόσμο. Ο Picasso πέτυχε κατα τη διάρκεια της ζωής του και έγινε δισεκατομμυριούχος, ο Van Gogh έζησε και πέθανε φτωχός. Δυστυχώς η κοινωνία σήμερα, μετρά την σημασία των ιδεών όχι με βάση τη δυνατότητα τους να αλλάξουν το κόσμο, αλλά με το να μετράει την οικονομική τους υπηρεσία. Αυτό είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο για όλους τους καλλιτέχνες. Το να αντέξουν την απομόνωση και να δουλέψουν σκληρά, ακόμα κι αν κάποιες φορές κανείς δεν ενδιαφέρεται. Οι Βeatles έπαιζαν 8 ώρες τη μέρα, 7 μέρες τη βδομάδα για 3 χρόνια στο Αμβούργο πριν τους ακούσει ποτέ κανείς. Και δε το έκαναν για να γίνουν πλούσιοι. Άρα η ερώτηση αν η καινοτομία ή η ικανότητα είναι πιο σημαντική είναι ελλιπής καθώς, για μένα, χάνει λίγο την ουσία. Η πραγματική ερώτηση είναι: Ποιος είμαι, ποιες είναι οι αξίες μου και τι χρειάζεται για να τις επικοινωνίσω στο κοσμο;
Ένας μαθητής ενός μαθητή σου (υποθέτω αυτό σε κάνει κάτι σαν “ηλιθιο λογοπαιγνιο με την λέξης grandfather και teacher το οποίο προφανώς δε μπορώ να μεταφράσω γιατί είμαι κόπανος”*) είναι ο drummer των Dillinger Escape Plan (σ.σ. Billy Rymer). Έχεις σκεφτεί να αφήσεις τα grooves και να παίξεις κάτι τόσο επιθετικό, έστω και για λίγο; Βασικά, ακούς τέτοιες μαλακίες;
Δυστυχώς δε ξέρω ποιο είναι αυτό το άτομο, αλλά είμαι χαρούμενος που είναι επιτυχημένος με ό,τι κάνει. Γενικά ακούει πολλά διαφορετικά πράγματα. Προσπαθώ να κρατώ το μυαλό μου ανοιχτό και να αντιλαμβάνομαι ότι καλό πράγμα μπαίνει στα ραντάρ μου. Αργό η γρήγορο, χαλαρό η επιθετικό. Έχει να κάνει με το τι αξίες έχει η μουσική. Αν με εμπνέει μπορώ να κάνω οτιδήποτε.
Ακουσα ότι σου αρέσει η μαγεία. Ποιο ήταν το πρώτο κόλπο που έμαθες; Είναι η μαγεία δυσκολότερη από τα τύμπανα; Θα γινόσουν επαγγελματίας μάγος αν δεν ήσουν επαγγελματίας drummer;
Το πρώτο κόλπο που έμαθα ήταν να εξαφανίζω ένα κέρμα. Δε νομίζω ότι η μαγεία είναι δυσκολότερη από τα drums, απαραίτητα, αλλά απαιτεί μεγαλύτερο IQ για να ξεκινήσεις. Θα μπορούσα να είμαι μάγος αν το επέλεγα.
Οκ, τελευταία ερωτηση για αντίο. Στο DVD σου “Secret weapons of the modern drummer” δείχνεις μια ενδιαφέρουσα άσκηση (την οποία να σου πω την αλήθεια, άρχισα να εξασκώ κάθε μέρα για πολύ καιρό). Σε αυτό το βίντεο λοιπόν βγήκες έξω ντυμένος από πάνω μέχρι κάτω με δερμάτινα ρούχα. Στο επόμενο DVD σου ανακάλυψα ότι ακόμα κι οι σόλες από τα παπούτσια σου είναι δερμάτινες. Επίσης έχεις κατι φανταστικά ρούχα, όπως το ροζ μπλουζάκι με τους ανανάδες και τον Harambe, που απλά, δεν μπορούσα να μη παρατηρήσω. Σου αρέσει να τραβάς τη προσοχή ή απλά σου αρέσει να είσαι στυλάτος πίσω από το κιτ;
Πάντα μου άρεσαν τα ωραία πράγματα και το καλό design. Μπορεί να είναι διακριτικό ή φανταχτερό, ανάλογα με τη διάθεσή μου. Νιώθω καλά είτε με ένα κοστούμι είτε με ένα t-shirt και παντόφλες. Όπως και ο τρόπος με τον οποίο μιλάω ή παίζω είναι μια μορφή προσωπικής έκφρασης. Αυτό υποτίθεται ότι είναι κι η βασική αξίωση της βιομηχανίας μόδας. Δυστυχώς η μόδα είναι νεκρή, σήμερα, όπως και όλες οι άλλες μορφές κοινωνική έκφρασης. Βασίζονται κυρίως στην απληστία των επιχειρήσεων και τη κοινωνική συγχυση. Είναι, κατά κύριο λόγο, ψεύτικη, βαρετή και επαναμβανόμενη. Ο κόσμος φοράει φθαρμένα και σκισμένα ρούχα για να μιμιθεί το μποέμικο τρόπο ζωής του rock n’ roll που ποτέ δεν είχε. Ή αγοράζουν εξωφρενικά ακριβές μάρκες για να καλύψουν το άδειο εγώ τους. Έτσι, πρόσφατα, απέκτησα μια πιο μινιμαλιστικη, υπαρξιακή και λειτουργική στάση. Κατάλαβα ότι είμαι πιο χαρούμενος με ένα μπλουζάκι και παντόφλες και έχασα το ενδιαφέρον μου για το shopping. Πριν λίγο καιρό πέταξα το 80% της ντουλάπας μου. Φοράω πάλι μαύρα, less is more, απλά πράγματα και εστιάζω στη καλή ποιότητα. Δεν έχω στυλ, αλλα είμαι ακόμα στυλατος. Ελπιζω…
*ΕΝGLISH VERSION:**
Hey! How’s been going? Ready for visiting Greece in the beginning of the summer vacation season?
Yes, me and the guys in NERVE are exited to bring some new music to our fans in Greece. A lot has happened since we were here last time. we had a very productive year, toured a lot and have a new record out. I think it’s going to be an interesting vibe as Documenta is also in Athens during our visit.
So I’ve been watching some videos from the past (back in late 90s to be exact) when you were more into technical stuff. You’re now full of groove. I mean, you’re so groovy, that, everytime I listen to your band I have to dance or something. How did you manage to get out of the modern “big super technical flashy odd time drum solo” stereotype and become a cool smooth drum hero for us, the mere drum plebs?
I’m not aware that i got out of the “big super technical flashy odd time drum solo” stereotype and became a cool smooth drum hero for the mere drum plebs. So i can’t really comment on that. as i didn’t create the stereotype. Perhaps this has rather something to do how some people perceived who i am rather then who i actually am. As far as i’m concerned i think that when i first started to play Amen breaks 20 years ago many people were just shocked as nobody believer it was possible to technically do this on a drum set. And i also shared my knowledge about technique with my DVD’s. So some people just put me in that technical drummer stereotype and that was it. But i played groove music all my life and it’s nothing new to me. It’s possible tho that in recent years my groove has deepened and developed to be more authentic and confident. This is probably just a result of getting older and wiser.
What got you into DnB, and electronic music in general, so much, you ended up creating the reverse engineering thing? You worked your way to make something so innovative or was it an accident? It was all a plan or some random ingredient just got spilled in your food and made it delicious?
What got me into electronic music in the mid nineties was the realization that jazz and rock had it’s day and that there was time for something new. In jungle and some of the electronic production at the time i heard freshness that i no longer heard in the established music genres. Stuff like Photek, Apex Twin, the Chemical Brothers, Schneider TS or the Prodigy. What got me into it was boredom with the old and curiosity for the new and it was definitely not an accident.
You play any other instruments beside drums? If yes, did that help you with the reverse engineering thing?
I sing, play bass and guitar relatively ok and keyboards pretty badly. But i also used to produce and program electronic music which was instrumental in understanding how to reverse engineer electronic beats to the drum kit.
Have you ever been in a situation where you said “Alright screw it, leave drums for the monkeys” or got burnout and stopped playing for a big amount of time? And if yes, how long was that? What got you back into playing the drums?
Yes, there was phases of frustration and confusion, some of them pretty severe and remember to have almost lost joy and confidence to make music in the past. But it was mostly ego bullshit and i was able to overcome it once i adjusted my attitude towards things. Today, if i feel i need to get away from it, i will take a break. I have no problem not to touch the drums for 3 month or perhaps more and do something else for a while. After i can come back to it with a fresh perspective and some hunger. After such breaks i usually loose some technical command over the instrument and i have to work harder to pull some things off and have a tendency to tense up and overplay. But it all comes back to normal relatively quickly.
We live in an era of, an internet infused, “this had been done before”. Which genre of music, you think, is most innovative in the originality sector and which the least?
The most innovative genre of music is, always has and always will be the one that escapes known genres and does not have a name yet. It’s human nature that many great ideas of the past such as Jazz, Rock’n Roll Christianity, Communism, or Hip Hop become storefronts for bullshit. It’s just a matter of time.
Did you like the “Whiplash” movie? I personally found it really bad, especially the army style discipline part. Ok and the part with the blood and the ice and this kind of shit, but ok that was just to overdramatize some situations. But do you think this kind of discipline can lead to something good? Does this kind of stuff exist in real life?
Whiplash was not a bad movie, it was pretty entertaining, the acting was good and the editing excellent. But it was cheesy. Hollywood movies simplify and exaggerate reality to make it understandable and exiting for a lot of people. The target audience was people who had a sadistic school teacher, which is most of us, and not drummers which is only a few. Look at it in a positive way: before Whiplash people reacted with condesendence if you told them you’re a drummer. After Whiplash they are intrigued and amazed.
As far as being unrealistic, I have to say tho there was a time when i was younger where the skin on my hands cracked and i was bleeding because i played too hard.
But it was not because i did something right but because i did something wrong. And i met a lot of frustrated musicians that were living in darkness and were terrorizing everyone in their proximity because they were not able to achieve their goals despite the discipline they put into their work. They didn’t realize that music is not sport but a people business that requires social interaction.
In relation with the previous question which one you believe is more important as a musician and an artist in general, being innovative and making something new or being a really good performer with excessive technical capabilities? Korn or Steel Panther?
I’m interested in the potential of art to change the world. A true artist doesn’t adapt to the world, he changes it. I see my job is to change peoples lives. Van Gogh, Duke Ellington, Picasso, Hendrix the all have one thing in common. They experimented with new ideas before anyone else. They had excellent technical skills and their ideas ultimately did changed the world. Picasso enjoyed success during his life time and became a billionaire while Van Gogh was ignored while he lived and died poor. Society unfortunately does not measure the validity of ideas by it’s potential to change and improve the world but by the measurable effect of economic success. This is the hardest obstacle for most artists. To bear the isolation and keep working hard although sometimes no one seems to notice. The Beatles played for 8 hours, 7 nights a week for 3 years in Hamburg before anyone had ever heard of them. and they didn’t do it because they wanted to become rich. So to ask whether innovation or skill are more import an misses the point a bit for met. The real question is: Who am i, what are the values i stand for and what does it take to communicate that to the world?
One of your student’s student (I guess that makes you his grand teacher) is now drumming for the Dillinger Escape Plan. Have you ever considered moving out from smooth grooves to something that kind of aggressive even temporarily? Do you even listen to this kind of stuff?
Unfortunately i don’t know who this person is but i’m glad he is successful with what he’s doing. In general, i listen to a lot of different stuff. I try to keep an open mind and become aware and catch good stuff that enters my radar. Slow or fast, aggressive or smoothing. It all depends on the claim the music makes. If the claim inspires me then i’m up for pretty much anything.
I’ve heard you like magic. Which was the first trick you learned? Is magic harder than drumming? Would you be a pro magician if you were not able to be a pro drummer?
The first trick i learned was to make a coin disappear. I don’t think magic is necessarily harder than drumming but it requires a higher IQ than drumming to begin with. I could be a pro magician if i’d choose to do so.
Ok, last question for goodbye. In your “secret weapons of the modern drummer” DVD you showcase an interesting excercise (which to be honest I started practising almost everyday for a long time). In this video you get out in full leather attire. In your next DVD I found out you even got leather soles in your shoes! You also have some other extremely stylish outfits in your possession, like the pink harambe-pineapple T-shirt, I just couldn’t notice. You like drawing attention to yourself, or you just like being stylish behind the drum set?
I always liked nice things and good design. It can be subdued or flamboyant depending on my mood. I can feel good in a suit or a t-shirt and flip flops. Like the way i talk of play it’s a form of individual self expression. This would actually be the basic claim that the fashion industry is making. But unfortunately fashion is pretty much dead today like all other forms of social expression. They are primarily driven by corporate greed and social confusion. It’s now dishonest, boring and repetitious for the most part. People wear distressed and torn-up garments to fake a bohemian rock’n roll life stile the never had. Or they buy exorbitantly priced brands to boast their low self esteem.
So, recently i made a shift towards a minimalist, existentialist and functional attitude. I realized that i’m the happiest with a t-shirt and flip-flops and I kinda lost my taste for shopping. not too long ago I actually threw 80% of my clothes out. I”m back to black, less is more, simple with focus on good quality. No style, but still stylish. I hope…